Plevra Hastalıkları

Plevra Hastalıkları

Plevra, akciğerleri çevreleyen ince bir zar tabakasını ifade eder. Akciğerlerin dış kısmı ile göğüs duvarı arasındaki bu zar, iki katmandan oluşur: birincisi akciğerleri saran “viseral plevra”, diğeri ise göğüs kafesinin iç yüzeyini kaplayan “paryetal plevra”dır. Bu zar, akciğerlerin düzgün bir şekilde hareket etmesini ve solunum sırasında kaymasını sağlayan sıvıyı üretir. Plevra hastalıkları, bu zarın iltihaplanması, enfeksiyonu veya diğer komplikasyonları ile ilgili sorunları kapsar. Plevra hastalıkları ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğinden, erken tanı ve tedavi oldukça önemlidir.

1. Plevrit (Plevra İltihabı)

Plevrit, plevra zarlarının iltihaplanmasıdır. Enfeksiyonlar, travmalar, bazı hastalıklar veya diğer nedenler plevra zarı üzerinde iltihaplanmaya yol açabilir. Plevrit, genellikle akciğerin dış yüzeyini saran viseral plevranın ve göğüs duvarını saran paryetal plevranın birbirine sürtünmesiyle ağrıya neden olur.

Nedenleri:

• Viral Enfeksiyonlar: Grip, HIV, herpes zoster gibi viral enfeksiyonlar plevra iltihabına neden olabilir.
• Bakteriyel Enfeksiyonlar: Pnömoni gibi akciğer enfeksiyonları, plevra iltihabını tetikleyebilir.
• Travmalar: Göğüs travmaları veya cerrahi müdahaleler sonrası plevra zarı hasar görebilir.
• Otoimmün Hastalıklar: Romatoid artrit, lupus gibi bağışıklık sistemi hastalıkları plevra iltihabına yol açabilir.

Belirtileri:

• Göğüs ağrısı (nefes alırken veya öksürükle artan)
• Nefes alırken keskin ağrı
• Yorgunluk ve halsizlik
• Ateş ve titreme
• Öksürük (genellikle kuru)

Tedavi:

• İlaçlar: Ağrı kesiciler, anti-inflamatuar ilaçlar (örneğin, ibuprofen) ve antibiyotikler (bakteriyel enfeksiyonlar için).
• Antiviraller: Viral enfeksiyonlardan kaynaklanan plevrit için antiviral ilaçlar.
• Kortikosteroidler: Otoimmün hastalıklardan kaynaklanan plevrit için kortikosteroid tedavisi.

2. Plevral Efüzyon (Plevra Sıvı Birikimi)

Plevral efüzyon, plevra boşluğunda normalden fazla sıvı birikmesidir. Normalde, plevra zarı arasında sadece bir miktar sıvı bulunur, ancak çeşitli hastalıklar bu sıvının aşırı birikmesine yol açabilir. Bu durum, akciğerlerin düzgün bir şekilde genişlemesini engelleyebilir ve nefes almakta zorluk yaratabilir.

Nedenleri:

• Kalp Yetmezliği: Kalp yetmezliği, akciğerlerde sıvı birikmesine neden olabilir.
• Kanser: Akciğer kanseri, meme kanseri veya diğer kanser türleri plevra boşluğunda sıvı birikmesine yol açabilir.
• Enfeksiyonlar: Pnömoni veya tüberküloz gibi enfeksiyonlar, plevral efüzyona neden olabilir.
• Karaciğer veya Böbrek Hastalıkları: Karaciğer sirozu veya böbrek hastalıkları da sıvı birikimine yol açabilir.
• Travmalar: Göğüs travmaları, plevra boşluğunda sıvı birikmesine neden olabilir.

Belirtileri:

• Nefes darlığı
• Göğüs ağrısı
• Öksürük
• Yorgunluk
• İştah kaybı

Tedavi:

• Drenaj: Sıvı birikiminin boşaltılması için plevra boşluğuna torakosentez adı verilen bir işlemle sıvı alınabilir.
• Tedavi Edici İlaçlar: Enfeksiyon veya kanser gibi altta yatan nedenler tedavi edilmelidir.
• Ameliyat: Eğer sıvı birikimi sürekli hale gelmişse, plevra zarına cerrahi müdahale ile çözüm bulunabilir.

3. Plevral Kist ve Tümörler

Plevra kistleri, plevra zarının bir bölgesinde gelişen sıvı dolu keseciklerdir. Bu kistler genellikle benign (iyi huylu) olup belirti vermezler, ancak bazen büyükleşebilir ve solunumu engelleyebilir. Plevra tümörleri ise plevra zarından veya akciğer dokusundan kaynaklanabilen kanserli büyümelerdir.

Nedenleri:

• Benign Kistler: Plevra zarındaki sıvı birikintileri zamanla kistlere dönüşebilir.
• Kanser: Plevra zarında gelişen kanserli hücreler, genellikle akciğer kanseri ile ilişkilidir. Ayrıca, meme kanseri veya mide kanseri gibi diğer kanser türlerinden de plevra zarına metastaz yapılabilir.

Belirtileri:

• Göğüs ağrısı
• Nefes darlığı
• Hışırtılı solunum
• Öksürük

Tedavi:

• Ameliyat: Tümörler cerrahi olarak çıkarılabilir.
• Kemoterapi ve Radyoterapi: Kanserli tümörler için kemoterapi ve radyoterapi uygulanabilir.
• Drenaj: Kistler büyüdüğünde, plevra boşluğundan sıvı alınarak drenaj yapılabilir.

4. Plevral Mezotelyoma

Mezotelyoma, plevra zarındaki hücrelerin kanserleşmesiyle oluşan bir tür kanserdir. Genellikle asbest maruziyeti ile ilişkilidir ve zamanla akciğerlerin etrafındaki plevra zarını etkileyebilir. Plevral Mezotelyoma, genellikle belirti vermeden uzun yıllar sürebilir, bu yüzden teşhisi zor olabilir.

Nedenleri:

• Asbest Maruziyeti: Asbeste maruz kalan kişilerde Mezotelyomanın gelişme riski artar.
• Genetik Yatkınlık: Aile öyküsü olan bireylerde risk artabilir.

Belirtileri:

• Göğüs ağrısı
• Nefes darlığı
• Kilo kaybı
• Yorgunluk
• Hışırtılı solunum

Tedavi:

• Cerrahi Müdahale: Mezotelyomanın tedavisinde cerrahi müdahaleler, kanserli dokuyu çıkarmak için kullanılabilir.
• Kemoterapi ve Radyoterapi: Mezotelyomanın tedavisinde kemoterapi ve radyoterapi sıklıkla kullanılır.
• Palyatif Bakım: İleri evrelerde, semptomları hafifletmek için palyatif tedavi yöntemleri uygulanabilir.