Dekortikasyon

Dekortikasyon: Tanım, Yöntem, Endikasyonlar ve Komplikasyonlar

Dekortikasyon, göğüs cerrahisinde, genellikle akciğerlerin üzerindeki plevral tabakaların (akciğer zarları) veya akciğerin çevresindeki hastalıklı doku ve zarların cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Bu işlem, çoğunlukla plevral efüzyon (akciğer etrafında sıvı birikmesi), plevral fibrozis (sertleşmiş doku) veya enfeksiyon gibi durumların tedavisinde kullanılır. Dekortikasyon, akciğerlerin normal işlevlerini geri kazandırmak, nefes almayı kolaylaştırmak ve tedavi edilemeyen plevral hastalıkları yönetmek için kritik bir cerrahi prosedürdür.

Dekortikasyon Nedir?

Dekortikasyon, plevra zarlarının ve çevresindeki enfekte veya sertleşmiş dokuların cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Bu prosedür, genellikle akciğerin düzgün çalışmasını engelleyen plevral hastalıkların tedavisinde kullanılır. Akciğerin yüzeyinde bulunan zarlar veya doku, normalde elastik ve hareketli iken, enfeksiyon, iltihap veya fibrozis nedeniyle sertleşebilir. Bu durum, akciğerlerin genişlemesini zorlaştırır ve nefes almayı engeller.

Dekortikasyon, bu tür zararlı dokuların ve sıvıların cerrahi olarak çıkarılmasını sağlayarak, akciğerin daha verimli çalışmasına yardımcı olur.

Dekortikasyon Yöntemi

Dekortikasyon genellikle göğüs cerrahisi uzmanı tarafından yapılır ve genel anestezi altında gerçekleştirilir. İşlem, genellikle şu adımları içerir:

Hazırlık ve Anestezi:
- Hasta, işlemin yapılacağı pozisyona getirilir. Bu, genellikle sırtüstü veya yan pozisyonda olabilir. Genel anestezi uygulanarak hasta uyutulur.
- Göğüs bölgesi sterilize edilir ve işlem için gerekli olan görüntüleme cihazları (örneğin, ultrason veya CT) ile doğru bölge belirlenir.
Kesi Yapılması:
- Dekortikasyon işlemi, genellikle torakotomi (göğüs duvarının açılması) veya video yardımlı torakoskopi (VATS) adı verilen minimal invaziv bir yöntemle yapılabilir.
- Açık torakotomi, büyük bir kesi gerektirirken, VATS, küçük bir kesi ile yapılır ve kamera kullanılarak prosedür gerçekleştirilir.
Plevral Zarların veya Fibrotik Dokunun Çıkarılması:
- Cerrah, akciğerin etrafındaki plevra zarını veya hastalıklı doku bölgesini çıkarır. Bu işlem, genellikle akciğerin normal işlevinin yeniden sağlanmasına yardımcı olacak şekilde yapılır.
- Cerrah, akciğerin yüzeyinde birikmiş sıvıyı da boşaltabilir. Fibrotik dokunun çıkarılması, akciğerin genişlemesini engelleyen dokuya müdahale eder.
Dikiş ve Tamamlama:
- Doku çıkarıldıktan sonra, cerrah bölgeyi kapatır. Eğer açık torakotomi yapılmışsa, büyük kesi dikişlerle kapatılır.
- İşlem sonrasında, göğüs boşluğuna hava veya sıvı birikmesini engellemek için göğüs tüpü yerleştirilebilir.
İzlem ve İyileşme Süreci:
- İşlem sonrasında, hasta genellikle birkaç gün hastanede gözlem altında tutulur. Göğüs tüpü, sıvı veya hava birikimini engellemek amacıyla kullanılabilir.
- Hastalar, iyileşme sürecinde ağrı kesiciler ve destekleyici tedavi alabilirler. İyileşme süresi hastanın genel sağlık durumuna ve prosedürün kapsamına göre değişebilir.

Dekortikasyonun Endikasyonları

Dekortikasyon, aşağıdaki durumlarda sıklıkla tercih edilir:

Plevral Efüzyon:
- Plevra zarında sıvı birikmesi sonucu ortaya çıkan plevral efüzyon, akciğerlerin düzgün çalışmasını engeller. Plevral efüzyonun tedavi edilmediği durumlarda, fibrozis ve sıkılaşma meydana gelebilir. Bu durumda dekortikasyon ile sıvı ve hastalıklı doku çıkarılabilir.
Plevral Fibrozis:
- Plevral fibrozis, plevra zarının sertleşmesi ve yapışmasıyla sonuçlanan bir hastalıktır. Bu hastalık, akciğerlerin genişlemesini zorlaştırır ve nefes almayı engeller. Dekortikasyon, bu sertleşmiş dokunun çıkarılması için kullanılabilir.
Akut veya Kronik Plevral Enfeksiyonlar:
- Plevral enfeksiyonlar, sıvı birikimi ve plevra zarında iltihaplanmaya neden olabilir. Enfekte dokular, akciğerlerin düzgün çalışmasını engelleyebilir. Enfeksiyon tedavi edilemezse, dekortikasyon gerekebilir.
Tüberküloz ve Diğer Enfeksiyonlar:
- Tüberküloz gibi enfeksiyonlar, plevral alanı etkileyebilir ve bu durum da akciğerin işlevini bozabilir. Enfekte plevral zarın çıkarılması gerekebilir.
Lokalize Kanama veya Tümörler:
- Bazı tümörler veya kanamalar, plevral zar üzerinde birikmiş dokuya neden olabilir. Bu durum, akciğerlerin düzgün çalışmasını engelleyebilir. Dekortikasyon, tümörün veya kanamanın etkilerini ortadan kaldırmak için yapılabilir.

Dekortikasyonun Avantajları

Dekortikasyonun birçok avantajı vardır:

Akciğer Fonksiyonlarının İyileştirilmesi:
- Dekortikasyon, akciğerin normal işlevini geri kazandırır ve nefes almayı kolaylaştırır. Akciğerin daha genişlemesine izin verir ve hastaların solunum kapasitesini artırır.
Hızlı İyileşme:
- Eğer minimal invaziv yöntem olan VATS kullanılıyorsa, hastalar genellikle daha hızlı iyileşirler ve hastanede kalış süreleri kısalır.
Enfeksiyonların Tedavisi:
- Enfekte plevral zarların çıkarılması, enfeksiyonun yayılmasını engeller ve tedavi sürecini hızlandırır.
Yüksek Başarı Oranı:
- Dekortikasyon, plevral hastalıkların tedavisinde oldukça başarılı bir yöntemdir ve çoğu hasta işlem sonrasında rahatlama hisseder.

Dekortikasyonun Komplikasyonları

Her cerrahi işlem gibi, dekortikasyonun da bazı komplikasyonları olabilir:

Kanama:
- Cerrahi işlem sırasında damarların hasar görmesi sonucu kanama meydana gelebilir. Kanama genellikle kontrollüdür ancak bazen daha fazla müdahale gerekebilir.
Pnömotoraks:
- Akciğerin zarar görmesi sonucu pnömotoraks (akciğerin çökmesi) gelişebilir. Bu durum tedavi edilmezse, oksijen alışverişi engellenebilir.
Enfeksiyon:
- Cerrahi alan enfekte olabilir, bu nedenle iyileşme sürecinde dikkatli izlem yapılmalıdır.
Ağrı:
- Dekortikasyon sonrasında hastalar bazı ağrılar hissedebilir. Ancak bu genellikle ağrı kesicilerle yönetilebilir.
Yavaş İyileşme:
- Her hasta için iyileşme süreci farklı olabilir. Özellikle açık torakotomi yapılan hastalar daha uzun süre iyileşme süreci yaşayabilir.

DR. Kemal KARAPINAR

Göğüs cerrahisinde merak edilen başlıca sorular

Sağ kısımda yer alan sıkça sorulan soruları inceleyebilir, daha fazla merak ettiğiniz soru veya sorunda bizlere 7/24 randevu oluşturabilir veya doğrudan ulaşım sağlayabilirsiniz.

Dekortikasyon nedir ve hangi durumlarda yapılır?

Dekortikasyon ameliyatı nasıl yapılır?

Dekortikasyon sonrası iyileşme süreci nasıldır?

Dekortikasyon ameliyatının riskleri nelerdir?

Dekortikasyon sonrası nelere dikkat edilmelidir?